Om de productiviteit van de overheid te verbeteren, moeten cultuur en technologie beide prioriteit krijgen. Dit blijkt uit het rapport Reimagining the Future of Public Sector Productivity, gepubliceerd door Economist Impact en gesponsord door SAS.
De studie onderzoekt de kansen en uitdagingen van productiviteitshervormingen in de publieke sector, op een moment dat Artificial Intelligence (AI) de commerciële wereld al drastisch verandert. De vraag is of overheidsinstanties deze kans grijpen om zowel de dienstverlening als de interne efficiëntie te verbeteren.
Hervorming nodig voor verbeterde dienstverlening
Met toenemende budgettaire druk en de groeiende vraag naar overheidsdiensten – onder andere door vergrijzing, klimaatverandering en economische onzekerheid – is hervorming noodzakelijk. De reactie op de Covid-19 pandemie illustreerde dit: in sommige welvarende landen werd tot 21 procent van het BBP ingezet om de crisis te beheersen. Dit onderstreept de cruciale rol van overheidsinterventie in turbulente tijden.
De belangrijkste bevindingen van het rapport zijn onder andere:
• Digitale transformatie en organisatorische herstructurering zijn essentieel voor productiviteitsverbetering in de publieke sector.
• Overheidsinstanties zetten AI in voor voorspellende analyses en cyberbeveiliging/fraudepreventie.
• Incrementele hervormingen zijn noodzakelijk, maar budgettaire beperkingen vormen een uitdaging.
• Een grotere betrokkenheid van werknemers is cruciaal voor het slagen van hervormingen.
Cultuur en technologie gaan hand in hand
Investeringen in e-government, datagestuurde diensten en AI dragen bij aan efficiëntere overheidsprocessen, maar staan niet op zichzelf. Uit het onderzoek blijkt dat flexibele organisatiestructuren en digitale transformatie de belangrijkste strategieën zijn om de productiviteit te verhogen. Toch meldt meer dan de helft van de respondenten wereldwijd en in de Benelux dat er momenteel geen initiatieven zijn om adaptieve organisatiestructuren te creëren of te investeren in digitale transformatie.
Succesvolle hervormingen vereisen volgens Nicoline Mol, Director of Sales Public & Health Care bij SAS Nederland. flexibele organisatiestructuren en een actieve betrokkenheid van werknemers bij het ontwerp en de implementatie van nieuwe technologieën. Een flexibele cultuur die innovatie omarmt, kan substantiële verbeteringen teweegbrengen.
Voorzichtige adoptie van AI
Overheidsinstanties zijn doorgaans risicomijdend. 78 procent van de Benelux respondenten geeft aan dat hun organisatie alleen nieuwe technologieën adopteert als deze zich elders bewezen hebben. Daarnaast spelen beperkte budgetten en een gebrek aan absorptiecapaciteit een rol.
Belangrijke uitdagingen bij technologische implementatie zijn:
• Dataprivacyzorgen (75 procent wereldwijd vs. 77 procent Benelux)
• Budgettaire beperkingen (64 procent wereldwijd vs. 59 procent Benelux)
• Moeite met het meten van productiviteit (47 procent wereldwijd vs. 50 procent Benelux)
Ondanks deze barrières ziet 90 procent van de respondenten wereldwijd en in de Benelux AI en digitale technologieën als een kans die meer voordelen dan risico’s biedt.
AI als katalysator voor productiviteit
54 procent van de respondenten verwacht dat AI binnen drie jaar een significante impact zal hebben op hun organisatie. In de Benelux ligt deze verwachting iets lager met 47 procent. Voorspellende analyses worden gezien als de meest veelbelovende toepassing van AI (66 procent), doordat ze risico’s kunnen inschatten en scenario’s simuleren.
Cyberveiligheid en fraudepreventie zijn eveneens prominente AI-toepassingen, genoemd door bijna 3 op de 5 (59 procent) Benelux respondenten. De toenemende complexiteit van financiële criminaliteit en het witwassen van geld, samen met het gebruik van AI door geavanceerde criminelen, dwingt fraudebestrijders om hun eigen inzet van technologie te versterken.
Betrokkenheid van werknemers essentieel
Hervormingen op het gebied van productiviteit zijn gedoemd te mislukken als werknemers en managers er niet aan meewerken. Het onderzoek toont aan dat er behoefte is aan meer betrokkenheid. Onder werknemers en managers in de Benelux:
• Is slechts 13 procent betrokken bij het in kaart brengen van de behoeften;
• Heeft 20 procent inspraak in de keuze van technologieën;
• Wordt 28 procent betrokken bij de implementatie.
Voor succesvolle hervormingen is het essentieel dat werknemers AI en andere digitale tools begrijpen, adequate training krijgen en inspraak hebben in het proces. Hervormingen gericht op het verhogen van de productiviteit zijn het meest effectief wanneer ze zowel de impact van overheidsdiensten vergroten als de werkervaring verbeteren. Volgens het onderzoek meten Benelux organisaties productiviteit vooral aan de hand van medewerkerstevredenheid (75 procent), gevolgd door tevredenheid van burgers (70 procent).
Een hogere productiviteit draagt bij aan een verbeterde dienstverlening, met kortere responstijden, efficiëntere communicatie en geoptimaliseerde processen. Dit verhoogt de tevredenheid van medewerkers door minder werkdruk en verminderde kans op burn-out, terwijl burgers profiteren van een snellere en eenvoudigere toegang tot diensten.
Mol sluit af: “Succesvolle verandering draait niet alleen om de technologie, maar ook om de mensen die ermee werken. Door werknemers te betrekken, trainen en ondersteunen, wordt digitale transformatie geen verplichting, maar een kans. Zowel voor henzelf als voor de dienstverlening van de organisatie.”
Deel dit bericht